Gorące tematy

  • 6 lipca 2025
  • 8 lipca 2025
  • wyświetleń: 6125

MPGKiM w Czechowicach-Dziedzicach. Pierwsze trzydzieści lat 1955 - 1985

W ramach naszego cyklu "Historyczne ciekawostki" przedstawiamy Wam dzisiaj kolejny artykuł Jacka Cwetlera, kustosza czechowickiej Izby Regionalnej. Tym razem w swoim tekście przedstawia historię Miejskiego Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej (MPGKiM) w Czechowicach-Dziedzicach.

Skrzyżowanie ulic Legionów i Mazańcowickiej, po lewej stronie była siedziba Zieleni Miejskiej, dziś Aldi.
Skrzyżowanie ulic Legionów i Mazańcowickiej, po lewej stronie była siedziba Zieleni Miejskiej, dziś Aldi. · fot. Ze zbiorów czechowickiej Izby Regionalnej


Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Czechowicach zostało powołane do życia 1 stycznia 1955 roku. Powstało na podstawie uchwały nr 139/54 Miejskiej Rady Narodowej w Czechowicach, z dnia 12 grudnia 1954 roku. MPGK obejmowało swym zasięgiem obszar Czechowic i Dziedzic.

Zakres prac przedsiębiorstwa obejmował m.in. oczyszczanie miasta, sprawy wodno-kanalizacyjne, remonty budowlane i naprawy. Bezpośredni nadzór nad przedsiębiorstwem sprawował przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej w Czechowicach.

Zakres powyższych prac został zmieniony w 1967 roku, kiedy to - na mocy uchwały nr 145/639/67 przewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej w Bielsku-Białej i Rady Narodowej w Bielsku-Białej, z dnia 13 czerwca 1967 roku oraz uchwały nr 86/336/67 przewodniczącego Rady Miejskiej w Czechowicach-Dziedzicach z dnia 6 grudnia 1967 roku - działalność wodno-kanalizacyjną przekazano do zadań Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Bielsku-Białej (siedziba przy u.1 Maja 23).

2 stycznia 1968 roku czechowickie przedsiębiorstwo przejęło dystrybucję gazu płynnego od Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego w Szczyrku, od rozdzielni gazu w Bielsku-Białej i od bielskiego POM-u (Państwowy Ośrodek Maszynowy).

W 1972 roku zobowiązano dyrekcję MPGK w Czechowicach-Dziedzicach do utworzenia zakładu "Zieleni Miejskiej", z dniem 1 stycznia 1973 roku (uchwała przewodniczącego Miejskiej Rady Narodowej w Czechowicach-Dziedzicach, nr 110/335/72).

Skrzyżowanie ulic Legionów i Mazańcowickiej, po lewej stronie była siedziba Zieleni Miejskiej, dziś Aldi.
Skrzyżowanie ulic Legionów i Mazańcowickiej, po lewej stronie była siedziba Zieleni Miejskiej, dziś Aldi. · fot. Ze zbiorów czechowickiej Izby Regionalnej


31 grudnia tegoż roku połączono wszystkie przedsiębiorstwa i zakłady komunalne działające na terenie powiatu bielskiego i utworzono wielobranżowe przedsiębiorstwo usługowe pod nazwą Powiatowe Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Czechowicach-Dziedzicach, które rozpoczęło swą działalność z dniem 1 stycznia 1974 roku (uchwała przewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej w Bielsku-Białej z dnia 24 września 1973 roku, nr 184/795/73). Przedsiębiorstwo podlegało przewodniczącemu PRN w Bielsku-Białej. Siedzibą przedsiębiorstwa były Czechowice-Dziedzice.

W skład przedsiębiorstwa weszły:

  • Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Szczyrku wraz z podległymi zakładami,
  • Miejska Służba Drogowa w Czechowicach-Dziedzicach,
  • Miejski Zarząd Gospodarki Mieszkaniowej w Czechowicach-Dziedzcach,
  • Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Czechowicach-Dziedzicach, z podległymi zakładami i służbami.


Zakres prac przedsiębiorstwa obejmował: planowanie, programowanie, koordynację i wykonawstwo zadań z dziedziny gospodarki komunalnej i mieszkaniowej w powiecie bielskim.

W ramach przedsiębiorstwa powołano do życia następujące zakłady i służby:

  • Zakład Oczyszczania Miasta (ZOM),
  • Zakład Gospodarki Mieszkaniowej (ZGM),
  • Zakład Remontów Budowlanych (ZRB),
  • Zakład Remontu Dróg (ZRD),
  • Zakład Zieleni Miejskiej (ZZ),
  • Zakład Transportu (ZT),
  • Zakład Gazu Bezprzewodowego (ZGB),
  • Zakład Pogrzebowy (ZP),
  • biuro zakwaterowania.
  • dyrekcję,
  • dział administracyjny,
  • dział księgowości finansowo-materiałowej.


MPGKiM zlecenie
fot. Ze zbiorów czechowickiej Izby Regionalnej


Dodatkowo oddział w Szczyrku posiadał służby oczyszczania miasta, remontowo-budowlane, transportowe i remontu dróg i chodników.

Przedsiębiorstwo zatrudniało 340 pracowników, w tym 288 pracowników fizycznych i 52 pracowników umysłowych. Posiadało znaczący tabor samochodowy - 56 pojazdów drogowych, mechanicznych, przewozowych i specjalistycznych.

31 grudnia 1973 roku czechowicki Zakład Pralniczy przekazano do Okręgowej Spółdzielni Pracy "Chemipral" w Katowicach (ul. Francuska 10).

W Czechowicach-Dziedzicach, na przejętym od miasta osiedlu ZOR im. Aleksandra Zawadzkiego (istniało od 1950 roku), rozpoczęto prace gazyfikacyjne, związane z doprowadzeniem gazu ziemnego do wszystkich bloków osiedla.

004
fot. Ze zbiorów czechowickiej Izby Regionalnej


Przedsiębiorstwo w powyższym kształcie i schemacie organizacyjnym działało do końca 1975 roku. Reorganizacja czechowickiego przedsiębiorstwa nastąpiła po uchwaleniu, w dniu 25 lutego 1975 roku, "Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa" oraz zmianie ustawy o Radach Narodowych, które znosiły powiaty.

6 czerwca 1975 roku, na mocy decyzji wojewody katowickiego, czechowickie przedsiębiorstwo zmieniło nazwę na: Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Czechowicach-Dziedzicach. 31 grudnia 1975 roku przekazano oddział w Szczyrku Miejskiemu Przedsiębiorstwu Gospodarki Komunalnej w Żywcu.

1 stycznia roku następnego przedsiębiorstwo przejęło od MPGK w Oświęcimu Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Brzeszczach. Zakresem działalności przedsiębiorstwa z Czechowic-Dziedzic objęte zostały miasto Brzeszcze i Jawiszowice.

Oddział w Brzeszczach posiadał własny zarząd (dyrekcję), służby funkcjonalne i zakłady (za wyjątkiem Zieleni Miejskiej). Prowadził produkcję prefabrykatów betonowych. Brzeszczański oddział usamodzielnił się 1 lutego 1981 roku.

Czechowickie biuro zakwaterowania, z dniem 1 lipca 1975 roku, przeszło pod zarząd Bielskiego Przedsiębiorstwa Turystycznego w Bielsku-Białej, które z kolei, z dniem 1 stycznia 1976 roku, przekazało je do Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Turystycznego w Katowicach, Oddział w Raciborzu.

MPGKiM rachunek
fot. Ze zbiorów czechowickiej Izby Regionalnej


1 lutego 1981 roku zmieniła się po raz kolejny nazwa czechowickiego przedsiębiorstwa. Od tego momentu nazywało się "Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Czechowicach-Dziedzicach".

Przedsiębiorstwo działało na podstawie ustawy z dnia 25 września 1981 roku, "O przedsiębiorstwach państwowych", zarządzenia wojewody katowickiego nr 6/81 oraz zarządzenia Naczelnika Miasta i Gminy w Czechowicach-Dziedzicach 1/81, z dnia 16 stycznia 1981 roku.

Organem założycielskim Miejskiego Przedsiębiorstwa był Naczelnik Miasta i Gminy Czechowice-Dziedzice. Przedsiębiorstwo posiadało osobowość prawną i wpisane było do Rejestru Przedsiębiostw Państwowowych (8 sierpień 1982, poz. 504).

Przedsiębiorstwo, mające status użyteczności publicznej, nad którym nadzór sprawował Urząd Miasta i Gminy Czechowice-Dziedzice, prowadziło działalność w zakresie:

  • oczyszczania miasta,
  • zieleni,
  • gazownictwa,
  • gazu bezprzewodowego,
  • ogrzewania,
  • gospodarki mieszkaniowej,
  • remontu dróg,
  • remontowo-budowlanym,
  • transportu,
  • zaplecza technicznego.


Swą działalnością przedsiębiorstwo obejmowało tereny: Czechowic, Dziedzic, Ligoty, Zabrzega, Bronowa, Kaniowa, Bestwiny, Janowic oraz Kóz, południowe dzielnice Bielska-Białej i południowo-zachodnie rejony powiatu bielskiego - tylko w zakresie dostaw gazu bezprzewodowego na podstawie abonamentu. Łącznie obsługiwano ponad 6 500 abonentów gazu.

Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w Czechowicach-Dziedzicach dysponował 123 budynkami mieszkalnymi. Prowadził konserwację i drobne remonty tych budynków. Większe remonty, modernizacje czy gazyfikacje prowadziły inne oddziały czechowickiego przedsiębiorstwa lub zakłady zewnętrzne.

Na początku lat 80-tych XX wieku przedsiębiorstwo zatrudniało 160 osób, w tym 112 robotników. W mieście powstały nowe osiedla:

  • osiedle przy ul. Adama Mickiewicza (dawniej Bolesława Bieruta),
  • osiedle "Stara Gmina",
  • osiedle Północ (rozbudowa).


Powstał nowy Cmentarz Komunalny z domem przedpogrzebowym, przy ul. Kopernika. Od 1980 roku uruchomiono lokalną (miejską) komunikację autobusową (oddział bazy WPK Tychy).

Kierownictwo przedsiębiorstwa w latach 1955 - 1985:

Albin Gut - 1 stycznia 1955 do 31 grudnia 1959,
Zbigniew Górnisiewicz - 1 stycznia 1960 do maja 1961,
Stanisław Niemczyk - 1 czerwca 1961 do grudnia 1961,
Leonard Słowik - 1 stycznia 1962 do maja 1965,
Michał Hess - 1 czerwca 1965 do 30 lipca 1967,
Jan Mynarski - 1 października 1967 do 30 czerwca 1972,
Mieczysław Dzierzawa - 1 lipca 1972 do 30 lipca 1980 ,
Wiesław Zych - 1 sierpnia 1980 do 31 października 1986,
Jerzy Kozik - 21 luty 1986.

Stanowiska dyrektorów d/s produkcji i d/s technicznych pełnili: Walter Karol Riedl, Stanisław Niemczyk, Marian Weber, Jan Kłaptocz, Józef Teda, Mieczysław Pacek, Otton Pisz, Henryk Czader, Andrzej Grzywacz.

Główni księgowi i księgowe przedsiębiorstwa: Riedlowa, Anna Maliszewska, Aleksandra Bartliczek, Stefan Dziurosz, Stefania Kajzer, Ludwik Zieleźnik, Maria Stąpor i Józef Jaszek.

W przedsiębiorstwie działa 15 osobowa Rada Pracownicza, której w połowie lat 80-tych ubiegłego wieku przewodniczył Wiesław Wywiał.

Bibliografia:

  • Materiały i dokumenty przygotowane przez Mieczysława Pamułę,
  • Materiały ze zbiorów Izby Regionalnej w Czechowicach-Dziedzicach.
  • Zdjęcia ze zbiorów prywatnych.


Ciąg dalszy nastąpi...

Jacek Cwetler

Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach z tematu "Historyczne ciekawostki" podaj

Reklama

Historyczne ciekawostki

Odkurzamy stare zdjęcia i niezwykłe historie mieszkańców Czechowic-Dziedzic oraz okolicznych miejscowości sprzed lat. Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach z tematu "Historyczne ciekawostki" podaj

Komentarze

Zgodnie z Rozporządzeniem Ogólnym o Ochronie Danych Osobowych (RODO) na portalu czecho.pl zaktualizowana została Polityka Prywatności. Zachęcamy do zapoznania się z dokumentem.