Najpopularniejsze

  • 23 maja 2021
  • wyświetleń: 3535

[WIDEO] Zielone Świątki dawniej na czechowickiej ziemi

Dziś Zielone Świątki. W kolejnej odsłonie Archiwum Kultury Regionalnej przyszedł czas na tradycje święta Zesłania Ducha Świętego. Miejski Dom Kultury dzieli się fragmentami książki oraz przypomina film dokumentalny, które powstały w oparciu o badania terenowe Koła Badaczy Kultury przy MDK. Zapraszamy do lektury!



Jedną z wymarłych już dziś praktyk zielonoświątkowych stosowanych dawniej w rejonie było eksponowanie zieleni. Na terenach wiejskich w pierwszy dzień świąt mieszkańcy przystrajali nią fronty swych domostw wraz z wejściem na posesję. Stałymi elementami dekoracji płotów, bram wejściowych oraz drzwi frontowych domów mieszkalnych były młode brzózki oraz tatarak, którym wyściełano wejścia na podwórka: "przy drzwiach wejściowych były gałązki, brzoza najczęściej, bo brzoza była najwcześniej rozwinięta", "wejście do podwórka było przystrajane takimi zielonymi brzózkami", "Tatarakiem się maiło wejścia do domu i zielonymi brzózkami się przyozdabiało".

[...]

Zgodnie z liturgią i tradycją Zielone Świątki trwały niegdyś dwa dni, o czym podczas badań opowiadali również nasi rozmówcy: "Kiedyś było dwa dni Zielonych Świątek!". Wielu z nich, po dziś dzień żywo wspomina okres, gdy oba dni święta były ustawowo wolne od pracy: "Kiedyś były dwa święta Zielonych Świątek, była niedziela i poniedziałek".

[...]

Każdy z dwóch dni Zielonych Świąt posiadał swój indywidualny klimat. Ich wzniosły charakter dotyczył zasadniczo pierwszego dnia, o czym opowiadał pan Andrzej Kobiela: "Pierwszy dzień Zielonych Świątek był podobnie obchodzony jak pierwszy dzień Bożego Narodzenia czy Wielkanocy, to było wielkie święto". Świętowano w spokojnej i rodzinnej atmosferze.

[...]

Drugi dzień Zielonych Świąt był zgoła inny - na badanym obszarze poniedziałek, zgodnie ze wspomnieniami respondentów, obchodzony był w radosnej, towarzyskiej, rozrywkowej atmosferze. Najbardziej spektakularne i liczne praktyki realizowane były na terenach wiejskich. Najpopularniejszym zwyczajem praktykowanym w tym czasie w rejonie było rozpalanie ognisk: "w drugi dzień świąt zawsze palono ogniska". Wspólne spędzanie czasu przy ogniu stanowi element dawnej kultury ludowej najbardziej kojarzący się członkom lokalnej społeczności z obchodami święta: "W Zielone Świątki to w pamięci zategowane, ze zawsze było na wieczór ognisko", "Myśmy to tak świętowali, że wieczorem paliło się ogniska", "Wszędzie to się ogniska paliło i to było takie uroczyste". Ogniska zielonoświątkowe przez znaczną część mieszkańców gminy nazywane są sobótkami: "to palili te sobótki", "Zielone Świątki to były związane z paleniem sobótek", "No tak to było - na Zielone Świątki to się paliło sobótki".


Źródło: Witold Wiencek, Zielone Świątki, [w:] Świat naszych przodków. Tradycje wiosennego cyklu obrzędowego, oprac. Agnieszka Przybyła-Dumin, Czechowice-Dziedzice 2014.

ar / czecho.pl

źródło: MDK Czechowice-Dziedzice

Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach z tematu "Historyczne ciekawostki" podaj

Komentarze

Zgodnie z Rozporządzeniem Ogólnym o Ochronie Danych Osobowych (RODO) na portalu czecho.pl zaktualizowana została Polityka Prywatności. Zachęcamy do zapoznania się z dokumentem.

Historyczne ciekawostki

Odkurzamy stare zdjęcia i niezwykłe historie mieszkańców Czechowic-Dziedzic oraz okolicznych miejscowości sprzed lat. Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach z tematu "Historyczne ciekawostki" podaj