Straż przypomina jak powinien zachować się pieszy na drodze

Droga i strefa zamieszkania

Zgodnie z prawem o ruchu drogowym pieszy musi korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych, a dopiero w razie ich braku może poruszać się poboczem jezdni. Jeżeli nie ma pobocza lub czasowo nie można z niego korzystać, pieszy może korzystać z jezdni, pod warunkiem zajmowania miejsca jak najbliżej jej krawędzi i ustępowania miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi. Należy pamiętać, iż pieszy idący po poboczu lub jezdni jest obowiązany iść lewą stroną drogi, ponadto piesi idący jezdnią są obowiązani iść jeden za drugim. Te zasady znamy ze szkoły podstawowej.

Pozycja pieszego jest natomiast uprzywilejowana w strefie zamieszkania. Została ona wprowadzona w 1997 roku, ale część kierowców do dziś nie wie, jak należy się tam zachować. W strefie zamieszkania pieszy może korzystać z całej szerokości drogi i to on ma pierwszeństwo przed pojazdem. Samochody mogą się tam poruszać z prędkością nieprzekraczającą 20 km/h.

Pieszy na pasach

Do największej liczby potrąceń dochodzi u nas na przejściach dla pieszych, a więc tam, gdzie niechroniony uczestnik ruchu powinien czuć się bezpiecznie. Po części jest to wina złej infrastruktury drogowej - słabo widocznych pasów i złego oświetlenia przejścia nocą. Odpowiedzialnością za wypadki trzeba jednak obarczyć również brak znajomości przepisów. Pieszy, przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na przejściu ma zawsze pierwszeństwo przed pojazdem. Pieszemu trzeba też ustąpić pierwszeństwa poza "zebrą", jeśli chce on dojść do przystanku tramwajowego wyznaczonego pomiędzy pasami ruchu i nieposiadającego wysepki.

Kierowca zbliżający się do przejścia dla pieszych

Kierujący pojazdem zbliżający się do przejścia dla pieszych również ma obowiązek zachowania szczególnej ostrożności, a nadto powinien bezwzględnie ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na pasach. Jednakże, o czym należy pamiętać, pieszy nie może egzekwować pierwszeństwa przez nagłe wtargnięcie na jezdnię przed nadjeżdżający pojazd.

Poza przejściem dla pieszych

Zgodnie z przepisami pieszy może przejść przez jezdnię w miejscu, które nie jest oznakowane pasami, tj. poza przejściem dla pieszych, wtedy gdy odległość od przejścia przekracza 100 m. Nadto takie zachowanie jest dozwolone jedynie pod warunkiem, że nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub utrudnienia ruchu pojazdów. Pieszy jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdom i iść drogą najkrótszą, prostopadle do osi jezdni.Sytuacja zmienia się na obszarze zabudowanym, na drodze dwujezdniowej lub drodze, po której kursują tramwaje po torowisku wyodrębnionym z jezdni. Tam pieszy, przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany korzystać tylko z przejścia dla pieszych.

Częstą przyczyną wypadków z udziałem pieszych jest lekceważenie zakazów do nich adresowanych. Przede wszystkim przepisy zabraniają pieszym wchodzenia na jezdnię bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również, co jest bardzo istotne na przejściu dla pieszych, nadto zakazane jest wchodzenie na jezdnię spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widoczność drogi.

Pieszy, przechodząc przez jezdnię, nie powinien zwalniać kroku lub zatrzymywać się bez uzasadnionej potrzeby, nie może także przebiegać przez jezdnię. Takie działanie bowiem wiąże się z możliwością spowodowania bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, co stanowi wykroczenie i może zostać ukarane mandatem. Jaka będzie jego wysokość? Zwykle sprawa kończy się na karze w wysokości 50-100 złotych, przy czym ta wyższa kwota grozi za wkraczanie bezpośrednio przed nadjeżdżający samochód poza przejściami dla pieszych, wchodzenie na jezdnię spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widoczność, przechodzenie przez jezdnię w miejscu o ograniczonej widoczności i poza obszarem zabudowanym, a także wchodzenie na torowisko przy opuszczonych zaporach.

Jeśli jednak pieszy stworzy realne zagrożenie lub spowoduje wypadek, zostanie ukarany grzywną, a ta może sięgać kwoty aż 5000 zł. Sytuacja jest jeszcze gorsza, jeśli pieszy dopuści się wykroczenia w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka. Przepisy przewidują wówczas dodatkowo karę aresztu do 30 dni lub karę ograniczenia wolności.

Zasada zachowania szczególnej ostrożności

Przez szczególną ostrożność, którą powinien zachować pieszy, należy rozumieć "ostrożność polegającą na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie". Szczególną ostrożność pieszy winien zachować zwłaszcza w trakcie przechodzenia przez jezdnię w miejscu do tego nie wyznaczonym.

Obowiązkowe odblaski dla pieszych

Przypominamy: od 31 sierpnia 2014 r. każdy pieszy, który porusza się po zmierzchu po drodze poza obszarem zabudowanym, musi mieć odblask umieszczony w sposób widoczny dla kierujących. Za brak elementu odblaskowego grozi mandat.

Dotychczasowe zapisy ustawy - prawo o ruchu drogowym nakładały obowiązek noszenia elementów odblaskowych jedynie na osoby poniżej 15 roku życia. Teraz ustawodawca rozszerzył go na wszystkich, niezależnie od wieku, którzy poruszają się po zmierzchu poza obszarem zabudowanym.

W przepisach przewidziano wyjątek: pieszy może poruszać się po zmierzchu poza obszarem zabudowanym bez elementów odblaskowych, jeżeli znajduje się na drodze przeznaczonej wyłącznie dla pieszych lub na chodniku. Nowy przepis nie ma zastosowania w strefie zamieszkania - tam pieszy korzysta z całej szerokości drogi i ma pierwszeństwo przed pojazdem.

Elementami odblaskowymi mogą być przedmioty doczepiane do ubrania, opaski, kamizelki oraz smycze. Ważne jest ich umieszczenie: odblaski zaleca się umieszczać na wysokości kolan, dłoni, w okolicy środka klatki piersiowej i pleców - wówczas będziemy mieli pewność, że są dobrze widoczne dla innych uczestników ruchu drogowego.

Warto przypomnieć, że po zmroku pieszy ubrany w ciemny strój jest widziany przez kierującego pojazdem z odległości około 40 metrów. Natomiast osoba piesza, mająca na sobie elementy odblaskowe, staje się widoczna nawet z odległości 150 metrów. Te dodatkowe metry pozwalają kierowcy wyhamować i bezpiecznie ominąć pieszego