Rodzaje automatów samosprzedających

Warto zaznaczyć w tym miejscu, że choć z reguły maszynę vendingową kojarzymy z automatem do kawy czy herbaty, ewentualnie z jedzeniem w postaci batoników i podobnych przekąsek, to spektrum możliwości jest znacznie szersze. Na świecie są np. automaty z alkoholem i papierosami (w Polsce prawo ich zabrania), mlekomaty (można w nich kupić świeże mleko), a nawet automaty sprzedające... kurze jaja! Poniżej pokrótce opisujemy najpopularniejsze i najczęściej spotykane w naszym kraju rodzaje automatów samosprzedających, podkreślając raz jeszcze, że na tej liście znajduje się jedynie ułamek tego, co twórcy maszyn vendingowych mają do zaoferowania.

Automaty do kawy i gorących napojów

Tego rodzaju automaty do napojów stanowią najpopularniejszą i największą grupę urządzeń vendingowych, co ma bezpośredni związek z ogromną popularnością kawy wśród konsumentów. Kawomaty mogą być wykorzystywane także do serwowania różnego rodzaju innych napojów gorących, jak np. herbata czy czekolada, o rozmaitych rodzajach kawy (latte, cappuccino, flat white itd.) nawet nie wspominając. Bardzo często w tego typu automatach spotkać można także różne zupy typu instant (tzw. "gorący kubek").

Do prawidłowego działania wymagają podłączenia do sieci energetycznej oraz do sieci wodociągowej. Niejednokrotnie zdarza się jednak, iż automat na napoje gorące jest przewidziany do ustawienia w miejscu, w którym nie ma dostępu do przyłącza wodociągowego. W takiej sytuacji podłączenie do sieci wodociągowej jest zastępowane umieszczeniem zbiornika z wodą o odpowiedniej pojemności bezpośrednio wewnątrz obudowy automatu vendingowego - wiele modeli zostało zaprojektowanych z myślą o takiej ewentualności. Niektóre lepszej klasy automaty posiadają fabrycznie wbudowany filtr wody, dzięki czemu napoje w nich przygotowywane są smaczniejsze i zdrowsze niż te, które są dostępne w maszynach vendingowych nie posiadających filtra.

Automaty z zimnymi napojami

Automaty samosprzedające przeznaczone do sprzedaży zimnych napojów charakteryzują się tym, że są wyposażone w system chłodzący (w zależności od rodzaju automatu może być on mniej lub bardziej wydajny), natomiast nie posiadają przeszklonej ściany przedniej. Rzecz jasna nie jest to żelazna reguła, ale w znakomitej większości przypadków typowe "puszkowce" mają jedynie podświetlaną przednią ścianę - to na tym frontowym panelu umieszczana jest grafika lub informacja co do zawartości oraz asortymentu dostępnego w danym automacie.

Należy wspomnieć, że niektóre automaty z napojami zimnymi z racji ograniczeń konstrukcyjnych nie nadają się do sprzedaży produktów umieszczonych w kruchych (szczególnie szklanych) opakowaniach. Od tej reguły są oczywiście drobne wyjątki, jednak fakt, iż kupowany napój spada z dość dużej wysokości zanim trafi w ręce klienta, w pewien sposób ogranicza możliwości asortymentowe dla właścicieli takich maszyn vendingowych. Dodajmy jeszcze, że puszkowce mają ogromną pojemność i w związku z tym bywają wykorzystywane do sprzedaży produktów innych, niż zimne napoje - na przykład farb, lakierów, dezodorantów i kosmetyków w aerozolu, a nawet wkładów do zniczy.

Automaty vendingowe z przekąskami i kanapkami

Kolejną dużą grupę popularnych maszyn vendingowych stanowią automaty z jedzeniem - przy czym chodzi zarówno o kanapki, jak i różnego rodzaju przekąski, a także w niektórych przypadkach dania instant. Dla przykładu model Samba Stop&Go z oferty firmy PGV został zaprojektowany nie tylko do sprzedaży zimnych napojów, ale również przekąsek, napojów w puszkach lub kartonach czy wspomnianych przed chwilą obiadów instant.

Automaty z kanapkami i przekąskami cieszą się ogromną popularnością w zakładach pracy - szczególnie tych, które nie przewidują zbyt długich przerw na posiłki dla swoich pracowników. Cechą charakterystyczną automatów z jedzeniem są przeszklone frontowe drzwi, pozwalające kupującemu dokładnie przyjrzeć się dostępnym produktom przed dokonaniem wyboru. Co istotne, maszyny vendingowe tego typu są dobrze zabezpieczone przed ryzykiem potencjalnej kradzieży produktów: obudowa jest solidna i niepodatna na uszkodzenia mechaniczne, a szyba nierzadko składa się z dwóch warstw hartowanego szkła o wysokiej wytrzymałości.

Ekspresy do kawy i dystrybutory wody

Z uwagi na to, że praktycznie w każdej firmie pracują jacyś miłośnicy kawy, ale nie w każdej siedzibie zmieści się automat vendingowy (niezależnie od rozmiaru), jako oddzielną kategorię urządzeń samosprzedających można wydzielić ekspresy do kawy dla firm. Najczęściej są to urządzenia o dość kompaktowych rozmiarach, co pozwala bez większych problemów znaleźć dla nich miejsce nawet w niewielkich pomieszczeniach. Pod względem możliwości takie ekspresy do kawy nie różnią się zbytnio od typowych automatów vendingowych, a nawet w niektórych przypadkach je przewyższają. Dobrym przykładem jest np. ekspres Cino Grande z oferty wspomnianej już firmy PGV - może on serwować 10 różnych rodzajów kawy.

Automat do wody to z kolei rozwiązanie, które idealnie sprawdzi się tam, gdzie konieczne jest zapewnienie pracownikom czy przechodniom swobodnego dostępu do wysokiej jakości wody zimnej i ciepłej. Maszyny vendingowe tego rodzaju posiadają własny filtr wody, który należy regularnie wymieniać - nie rzadziej, niż raz na rok. Niektóre modele poza wodą ciepłą i zimną dystrybuują również wodę gazowaną.

Dla wymagających - ściany vendingowe

Ściana vendingowa to nic innego, jak kilka (w niektórych przypadkach więcej) ustawionych obok siebie automatów samosprzedających z różnym asortymentem dostępnych produktów. Tego rodzaju rozwiązanie najlepiej sprawdza się w miejscach, w których panuje duży ruch - jak na przykład dworce, lotniska, szkoły czy stacje metra w dużych miastach. Ustawienie dobrze przemyślanej ściany vendingowej może nawet zastąpić bufet czy mini-barek, dając dostęp do ogromnego wyboru napojów zimnych i gorących, a także jedzenia i innych produktów. Co ważne, automaty vendingowe mogą zostać ze sobą "sprzęgnięte" w ramach jednej ściany, dzięki czemu mają możliwość pracować w ramach jednego typu płatności. Przekłada się to na większą wygodę korzystania z tak zaprojektowanej ściany vendingowej.