Józef Ruman przez całe swoje dorosłe życie był związany z kopalnią "Silesia" i z Żebraczą. Na kopalni pracował jako górnik i działacz robotniczy i społeczny, a na kolonii górniczej (pod numerem 561, mieszkał z żoną Anną i dziećmi: Edwrdem i Karoliną).

Nie jest więc dziwne, że jedna z ulic w tej części miasta gdzie dziłał i żył, nosi jego imię. Urodził się 2 lutego 1880 roku, w małopolskiej wsi Żerosławice, w powiecie myślenickim. Od najmłodszych lat do pełnoletności pracował na "ojcowiźnie", nie miał więc żadnych szans na ukończenie jakiejkolwiek szkoły.

Po ukończeniu 18 lat wyruszył za pracą. Zatrudnił się w jednej z kopalń Zagłębia Karwińsko-Ostrawskiego, w charakterze wozaka. Z biegiem czasu nabył uprawnienia górnicze i pracował przy wydobyciu węgla.

W początkach swojej robotniczej kariery związał sie z Polską Partią Socjalistyczną (PPS) i został jej wierny aż po grób. W 1906 roku przybył do Dziedzic i zatrudnił się jako górnik na kopalni "Silesia". Mieszkał w hotelu robotniczym na Żebraczy, zwanym wśród miejscowych "Czerwonymi Koszarami". Do kolonii górniczej przeniósł się po ożenku.

Szybko zdobył na kopalni zaufanie i pozycję nieugiętego działacza robotniczego i społecznego. Z biegiem czasu jego renoma przyniosła mu uznanie wśród braci robotniczej na całym Śląsku Cieszyńskim. Przemawiał na zwbraniach i wiecach, organizował strajki oraz pochody i uroczystości 1-majowe. Działalność ta przyniosła mu "sławę" na Śląsku Cieszyńskim" i przydomek "trybuna ludowego".

3 listopada 1918 roku przemawiał przd dziedzickim dworcem kolejowym do 15 tysięcznej publicznościna wiecu poparcia dla działań Rady Narodowej dla Śląska Cieszyńskiego. W grudniu tegoż roku wszedł w skład zarządu Rady Robotniczej Śląska Cieszyńskiego. Działał także w Stowarzyszeniu Kulturalno-Oświatowym "Siła". Od 1926 roku dziłal w komisji rewizyjnej tego stowarzyszenia.

14 września 1930 roku, w Białej, wziął czynny udział w manifestacji przeciw osadzeniu przywódców PPS-u w w twierdzy brzeskiej. Dwa lata później, 16 września, w czechowickim Domu Robotniczym, zorganizował wiec poparcia, w związku z trwającym w całej Polsce strajkiem generalnym, w którym domagano się polepszenia praw pracowniczych (m.in. krótszy czas pracy, dłuższe i płatne urlopy oraz prawo do ubezpieczeń od wypadków w pracy).

W listopadzie 1939 roku został aresztowany przez hitlerowców, za agitację wśród górników na kopalni "Silesia". Po krótkim śledztwie w Bielskim areszcie został przewieziony do Obozu Koncentracyjnego w Dachau, gdzie przebywał pod numerem 16518, aż do śmierci - 22 luty 1942r.

Może ktoś z Państwa chciałby uzupełnić wiedzę lub udostępnić fotografie lub dokumenty o Józefie Rumanie, niewiele ich mamy w zbiorach Izby Regionalnej, zapraszam do kontaktu.

Korzystałem z: Pająk B., Woźniak E., Dudzik A., Barzyk Z., "Słownik biorgaficzny mieszkańców Czechowic, Dziedzic, Bronowa, Ligoty i Zabrzega",t.1., Czechowice-Dziedzice, ss. 149-150

Jacek Cwetler