Cztery spektakle w MDK jesienią w ramach programu "Teatr Polska"

Pierwszy ze spektakli - "Margules.Nieobecność" - zostanie wystawiony w sobotę 14 października. Kolejne - "Kafka: [tekst urywa się]", Last minute" oraz "Arcadia" - będziemy mogli obejrzeć kolejno 21 października, 29 października oraz 25 listopada. Opisy spektakli możecie znaleźć pod poniższym plakatem.

Margules.Nieobecność

Czy komuś z Was znane jest nazwisko Margules? Ludwik Margules? Brzmi obco, egzotycznie, nie po polsku. Tymczasem w Meksyku, każdy kto otarł się o teatr, kojarzy go z Polską i największymi reformatorami współczesnego teatru.

Margules wymieniany jest jednym tchem z takimi nazwiskami twórców polskich jak Kantor, czy Grotowski. Margules był dyrektorem Uniwersyteckiego Centrum Teatralnego; założycielem szkoły teatralnej El Foro Teatro Contemporaneo. Został laureatem Meksykańskiej Narodowej Nagrody Nauki i Sztuki w 2003 roku- najwyższego odznaczenia państwowego w Meksyku przyznawanego twórcom. Kolejne jego realizacje teatralne dzieliły publiczność na tych, którzy już je widzieli i tych, którzy jeszcze ich nie widzieli. Zmarł w 2006 roku.

Wszystkie wielkie nazwiska współczesnego meksykańskiego teatru i filmu uważają Margulesa za artystę, który ma gigantyczny wpływ na ich rozwój. Reżyser Alejandro González Iñárritu, laureat wielu Oskarów, m.in. za takie filmy jak Birdman, czy Zjawa, nazywa Margulesa swoim najważniejszym mentorem i nauczycielem. Do dzisiaj polska krytyka teatralna i polscy historycy teatru nie zauważyli obecności Margulesa na mapie teatralnej świata. Nasz spektakl jest wynikiem ekspedycji zrodzonej z potrzeby umieszczenia tego wybitnego twórcy w należnym mu miejscu.

Spektakl Witt-Michałowskiego nie jest jedynie próbą osadzenia urodzonego w Polsce reżysera w panteonie naszych teatralnych legend. To transgresyjne spotkanie z nieżyjącym już reżyserem rozgrywające się w noc meksykańskich zmarłych. Według lokalnych obyczajów jest to czas kontaktu żywych z umarłymi. Ukłon wykonany w stronę wybitnego twórcy okazuje się być dla Witt- Michałowskiego doświadczeniem inspirującym. Odnosimy wrażenie, że kontakt z meksykańską twórczością Margulesa stał się dla polskiego artysty pretekstem do rewizji, już przecież silnie ugruntowanej, autorskiej strategii teatralnej. Finalnie spektakl okazuje się być zdumiewającą fuzją dwóch artystycznych postaw. Witt-Michałowski niejako "przegląda" się w meksykańskim reżyserze.

Reżyseria: Łukasz Witt-Michałowski
Fundacja Sceny Prapremier

Czas trwania: 1 godz. 50 min.
Grupa wiekowa: młodzież i dorośli
Dramaturgia: Artur Pałyga
Obsada: Marta Bartczak, Klaudia Cygoń, Anna-Maria Sieklucka, Jarosław Tomica, Michał Barczak, Kamil Drężek, Héctor Hugo Peña

Kafka: [tekst urywa się]

Jakiego Kafki dziś potrzebujemy? Być może takiego, który leżąc pod gruzami, wolną ręką zapisuje, co pod nimi widzi. Bo widzi inaczej i więcej od innych. "Jest przecież tym - czytamy w Dziennikach - który umarł za życia i który właściwie pozostał przy życiu". W jego obserwacjach znajdziemy z jednej strony poczucie zagubienia kogoś, kto stracił swój kompas. Z drugiej - nie dającą się stłumić wesołość człowieka, który wie, że nie ma już nic do stracenia. Ale jest tam coś jeszcze, w tych zapiskach spod gruzów: brak definitywnych zakończeń. Twórcy spektaklu uznali ten brak nie za porażkę, lecz szansę. Zwrot "[tekst urywa się]" zaprasza przecież także do tego, by pod gruzami rozpadającego się świata dostrzegać ślady małej, niedorzecznej nadziei.

Spektakl składa się z poruszających, mniej znanych tekstów Franza Kafki, którego setna rocznica śmierci przypada w 2024 roku. Po spektaklu możliwość organizacji spotkania z twórcami - aktorami jak i konsultantem literackim spektaklu.

Reżyseria: Janusz Stolarski Adam Borowski Tadeusz Janiszewski Marcin Kęszycki

Teatr Ósmego Dnia

czas trwania: 1h
grupa wiekowa: młodzież i dorośli
scenografia: Tomasz Ryszczyński
muzyka: Sebastian Dembski

Obsada: Adam Borowski, Tadeusz Janiszewski, Marcin Kęszycki, Janusz Stolarski, Antonina i Felicja Stolarskie

Last minute

Zdawałoby się, że przedstawienie "Last minute" porusza temat omówiony w sztuce na wszystkie możliwe sposoby - temat górniczego życia. Dzisiaj jednak, w obliczu transformacji energetycznej Polski, praca na grubie to zjawisko proszące o ponowną uwagę. W swoim najnowszym spektaklu Teatr Naumiony bierze pod lupę zarówno relacje łączące górnośląską społeczność, jak i historyczno-ekonomiczne przemiany modelu tutejszego życia.

W spektaklu to rdzenni mieszkańcy Górnego Śląska snują opowieść o wyzwaniach transformacji i jej wpływie na kształt lokalnych obyczajów. Głównym bohaterem przedstawienia jest młody górnik podejmujący pracę na pobliskiej kopalni. Pod wpływem rosnącego prestiżu społecznego oraz korzyści materialnych, postanawia czerpać z życia garściami i planuje wymarzone wakacje w stylu "last minute". W trakcie przygotowań do wyjazdu dowiaduje się jednak, że jego kopalnia ma lada chwila zostać zamknięta. Rozterki bohatera związane z koniecznością odwołania wyjazdu stopniowo zamieniają się w poważne refleksje na temat dotychczasowego życia.

Rozmowy ze starzykiem i omom utwierdzają chłopaka w przekonaniu o wadze jego pracy. Tymczasem w kontrze do głównego bohatera stoi jego brat - młody, wykształcony, a przede wszystkim krytyczny wobec postawy krewniaka. Tragikomiczne "Last minute" nie niesie żadnego uniwersalnego przesłania, a autorzy i autorki spektaklu dalecy są od objaśniania komukolwiek świata czy wytyczania pożądanych kierunków jego rozwoju. Swoim nowym spektaklem, zespół Teatru Naumionego zaprasza do szczerej rozmowy na temat tożsamości kulturowej oraz zmieniającego się oblicza Górnego Śląska.

Reżyseria: Iwona Woźniak
Fundacja Szafa Gra/Teatr Naumiony

Obsada:
PYJTER -Bartłomiej Garus
MODY - Łukasz Domin
HANEK - Marcin Noras/ Lucjan Noras
FRELKA - Karolina Sosna/ Małgorzata Spyra
KLACHULE -Joanna Sodzawiczny, Jolanta Sodzawiczny, Beata Kniejska
RUBY - Wiktor Frankowicz/ Dominik Sodzawiczny
STARKA - Bronisława Porembska
ANA -Sylwia Woźnica
BAJTEL -Kajetan Woźniak
UJEK - Marcin Machulik
DZIENNIKARZ - Paweł Szafraniec

czas trwania: 60min
grupa wiekowa: młodzież i dorośli
scenografia: Iga Słupska
choreografia: Natalia Dignes
muzyka: Jan Nowak

Arcadia

Najnowszy spektakl Jerzego Zonia, jednego z czołowych twórców polskiego teatru alternatywnego, mającego swoje początki w latach 70. Przedstawienie odwołuje się do tradycji literackiej i historii polskiego teatru odpowiadając jednocześnie na ważne z perspektywy dzisiejszego odbiorcy pytania o sens ludzkiej kruchej egzystencji.

Przedstawienie inspirowane jest twórczością Tadeusza Różewicza, w szczególności jego poematem "Et in Arcadia Ego", przywołującym charakterystyczny dla sztuki klasycznej topos Arkadii, krainy wiecznej szczęśliwości. Ten wieloznaczny tytuł (zaczerpnięty z obrazów Nicolasa Poussina, będący przez lata przedmiotem dyskusji wielu badaczy) uświadamia, że immanentną częścią ludzkiej egzystencji, nawet w wyobrażonej, idyllicznej rzeczywistości, jest śmierć. Jest ona końcem i jednocześnie początkiem. Ten odwiecznie toczący się krąg życia i śmierci stanowi oś napędzającą dramaturgię spektaklu Zonia. Temat odchodzenia, szczególnie w kontekście bieżących wydarzeń, wojny za naszą granicą, jest szczególnie dotykający i poruszający.

Spektakl obnaża ukrywające się wciąż podskórne lęki po hekatombie II wojny światowej. Te przekazywane z pokolenia na pokolenie traumatyczne doświadczenia miały i nadal mają wpływ na kształt polskiego teatru (Szajna, Kantor i współcześni twórcy, nawet ci z najmłodszego pokolenia) i literatury (tu znów przywołać można twórczość "ocalonego" Różewicza). To spektakl z pogranicza teatru ruchu i tańca, gdzie głównym nośnikiem znaczeń jest ciało aktora i muzyka.

Spektakl zarówno dla młodzieży, jak i dorosłych. Wzbogacony zostanie o spotkanie w formie otwartej rozmowy z prof. Bronisławem Majem, który poruszy i przybliży kwestie problemów interpretacji spektakli ruchowych, odwołań do sztuki klasycznej oraz scenicznych realizacji twórczości Tadeusza Różewicza, teatru śmierci i Tadeusza Kantora.

Reżyseria: Jerzy Zoń
Teatr KTO

OBSADA: Magdalena Dymsza / Karolina Daniec-Franczyk, Paulina Lasyk, Grażyna Srebrny-Rosa, Marta Zoń, Sławomir Bendykowski, Bartek Cieniawa, Krzysztof Cybulski, Tomasz Łukawski, Franciszek Muła, Mieszko Syc

czas trwania: 60 minut
grupa wiekowa: młodzież i dorośli
scenografia:Marek Braun, Jerzy Zoń
choreografia: Eryk Makohon
muzyka: kompozycja utworu "Viva la arcadia": Michał Warmusz; aranżacja utworu "Rezerwa": Janusz Grzywacz
dramaturgia: Jerzy Zoń

O projekcie Teatr Polska

Pokazy spektakli odbywają się w ramach programu TEATR POLSKA realizowanego przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Adres strony internetowej programu: http://www.teatrpolska.pl.

TEATR POLSKA jest ogólnopolskim programem promocji teatru wśród mieszkańców miejscowości, mających ograniczony dostęp do oferty teatralnej. Powstał, by ułatwiać dostęp do oferty teatralnej przez wspieranie aktywności teatrów poza ich siedzibami i umożliwić prezentacje spektakli w miejscowościach mających utrudniony dostęp do kultury. Dzięki dofinansowaniu w ramach programu teatry instytucjonalne oraz organizacje pozarządowe mają możliwość zorganizowania pokazów spektakli w miastach, w których nie ma teatrów instytucjonalnych.

Inspiracją dla powstania programu były objazdy teatralne organizowane w okresie międzywojennym przez Redutę Juliusza Osterwy i Mieczysława Limanowskiego, które przybliżały publiczności najważniejsze osiągnięcia polskiego teatru tamtego okresu.

Program TEATR POLSKA organizowany jest w 2023 roku po raz piętnasty. Do tegorocznej, jubileuszowej edycji Zespół Sterujący ds. artystycznych zakwalifikował do drugiego etapu 15 przedstawień:

• Arcadia, Teatr KTO, reż. Jerzy Zoń
• Beton, Miejski Teatr Miniatura, reż. Michał Derlatka
• Drzewo życzeń, Teatr im. H.Ch.Andersena w Lublinie, reż. Mateusz Przyłęcki
• Every Minute Motherland, Fundacja Teatru Trans-Atlantyk, reż. Maciej Kuźmiński
• Kafka: [tekst urywa się], Teatr Ósmego Dnia, reż. Janusz Stolarski, Adam Borowski, Tadeusz Janiszewski, Marcin Kęszycki
• Kaspar, Teatr Biuro Podróży, reż. Paweł Szkotak
• Kwiat paproci, Fundacja Teatr Latarnia, reż. Mateusz Tymura
• Last minute, Fundacja Szafa Gra/Teatr Naumiony, reż. Iwona Woźniak
• Margules.nieobecność, Fundacja Sceny Prapremier, reż. Łukasz Witt-Michałowski
• Nieostrość widzenia, Teatr Kwadrat im. E. Dziewońskiego, reż. Wawrzyniec Kostrzewski
• niezgoda.jpg, Teatr Zagłębia, reż. Justyna Łagowska
• Sędziowie, Teatr im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie, reż. Anna Augustynowicz
• Symulator, Białostocki Teatr Lalek, reż. Tomsa Legierski
• WOLNE CIAŁA, Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, reż. Marta Ziółek
• Złodziej czasu, Zdrojowy Teatr Animacji w Jeleniej Górze im. Bogdana Nauki, reż. Waldemar Wolański

Pokazy spektakli TEATR POLSKA trwają od 1 września do 30 listopada 2023 roku. Program organizowany jest od 2009 roku przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego.

Więcej informacji na stronie: http://www.teatrpolska.pl i http://www.facebook.com/TeatrPolska