[FOTO] To jeden z najcenniejszych zabytków w gminie. Miasto dołoży do jego remontu

Dotacja w wysokości 300 000 zł

Gmina udzieli dotacji celowej rzymskokatolickiej parafii pw. św. Katarzyny na prace konserwatorsko-restauratorskie polegające na remoncie elewacji i sklepień oraz remoncie konstrukcji dachu nawy i prezbiterium w kościele wpisanym do rejestru zabytków - wpisana jest do rejestru wraz z wyposażeniem pod pozycją A-29/60. Zdecydowali o tym radni 26 września.

Warunki udzielenia dotacji zostaną określone w umowie zawartej pomiędzy parafią rzymskokatolicką pw. św. Katarzyny a Gminą Czechowice-Dziedzice. Dofinansowanie zostanie udzielone ze środków budżetu gminy na 2023 rok i będzie miało wysokość 300 000 zł.

Obecnie w kościele pod wezwaniem świętej Katarzyny trwają prace remontowe polegające na odeskowaniu i zabezpieczeniu części dachu odpowiednimi środkami - grzybobójczymi, owadobójczymi i ognioodpornymi. Jest to konieczne przed położeniem miedzianej blachy. Wszystkie prace odbywają się zgodnie ze wskazaniami konserwatorskimi.

Inwestycję wspierają uczestniczy niedzielnych mszy świętych poprzez składki. Jak dowiadujemy się z ogłoszeń parafialnych, tylko w niedzielę 10 września na Fundusz Remontowy Dachu ofiarowano 11 350 złotych. Warto dodać, że zbiórka odbędzie się także w uroczystość Wszystkich Świętych na cmentarzu parafialnym przy ulicy Kopernika.

Zły stan techniczny budynku

Jak czytamy w uzasadnieniu do uchwały Rady Miejskiej w Czechowicach-Dziedzicach, zgodnie z wnioskiem przedmiotem planowanej dotacji będzie konieczność prowadzenia prac konserwatorskich i restauratorskich, które związane są ze złym stanem budynku. Ekspertyza techniczna dachu nawy i prezbiterium z listopada 2021 roku oraz ekspertyza techniczna dotycząca stanu technicznego kościoła pod nazwami "Określenie wytrzymałości muru" oraz "Sprawdzające obliczenia statystyczno-wytrzymałościowe'', także z września 2021 roku, wykazały, iż budynek - jego poszczególne części - wymagają podjęcia prac konserwatorsko - restauratorskich.

Celem zadania jest zabezpieczenie, zachowanie i utrwalenie substancji obiektu.

- Dzięki wykonanym pracom zostanie ustabilizowana konstrukcja części kościoła jakim jest dach nawy i prezbiterium, w zakresie niezbędnym dla zachowania tego zabytku. Obecny stan całej konstrukcji dachu ma destrukcyjny wpływ na całość konstrukcji ścian i sklepień kościoła. Konstrukcja ta z powodu naturalnej destrukcji i zniszczeń, jakim ulegała przez prawie 300 lat (zbutwienie, korozja biologiczna, pustki w drewnie) oraz nie zawsze odpowiednio wykonanym elementom konstrukcyjnym więźby przenosi destrukcyjne siły rozporowe na sklepienia i ściany konstrukcyjne budynku na których się opiera. Remont uwolni ściany i sklepienia od destrukcyjnego działania na nie dachu w obecnym stanie. Pozwoli to dopiero na wykonanie następnej części remontu t.j. nadziemia, ścian, sklepień i elewacji. Bez wykonania obecnie wnioskowanego zadania dalsze remonty będą niemożliwe - czytamy w projekcie uchwały.

- Odkładanie w czasie przewidzianych remontów będzie pogarszać z czasem stan techniczny kościoła i podnosić co roku ich koszt. Jednocześnie ze względu na pogarszający się stan niektóre elementy ulegną całkowitemu zniszczeniu i nie będzie można ich uratować i zachować jako oryginalne - będą wymagać jedynie odtworzenia z nowych materiałów - wyjaśniają autorzy.

Przedsięwzięcie jest kontynuacją prac remontowych ratujących zabytek. W 2018 i 2019 roku wyremontowano wieżę - dzwonnicę jako etap 1. inwestycji. Konieczność niezwłocznego podjęcia prac remontowo - renowacyjnych wieży potwierdza również protokół z wizji lokalnej Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach oddział Bielsko-Biała z 18 kwietnia 2017 roku, który dokonał oględzin całego obiektu.

Celem zadania i jego efektem będzie również zachowanie materialnego dziedzictwa kulturowego XVIII-wiecznego obiektu świątyni p.w. św. Katarzyny Aleksandryjskiej.

To jeden z najcenniejszych zabytków w gminie

Zabytkowa świątynia pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej jest obiektem murowanym, została wzniesiona w latach 1722 - 1729. To kościół orientowany, czyli zwrócony prezbiterium ku wschodowi. Zbudowano go na planie krzyża łacińskiego, w stylu barokowym. Od zachodu nad kruchtą wznosi się wieża na rzucie kwadratu, z efektownym baniastym hełmem zwieńczonym galeryjką zakończoną iglicą z krzyżem i kulą.

Gzyms pod hełmem poprowadzono z kolistym wyobleniem w części środkowej, umieszczając pod nim tarczę zegarową. Nawę główną przecina transept o krótkich ramionach, dalej jest zamknięte trójboczne prezbiterium. Dach jest dwuspadowy ozdobiony sygnaturką. Nad portalem wejścia głównego jest efektowny kartusz herbowy Kotulińskich (fundatorów kościoła w XVIII wieku, właścicieli pobliskiego pałacu), na jednej ze ścian umieszczono tablicę pamiątkową ofiar wojny.

Wnętrze jest jednonawowe w stylu barokowym, m. in. z wartościowym ołtarzem głównym przedstawiającym na obrazie św. Katarzynę (to malowidło z XVIII wieku). Ołtarz jest drewniany, składa się również z postaci świętych, kolumn i aniołów. Warto zwrócić uwagę na historyczną zdobioną ambonę.

Obiekt posiada zabytkowe ołtarze boczne, olejne obrazy przedstawiające drogę krzyżową, olejny obraz świętych Piotra i Pawła - ramy wszystkich obrazów są w kolorze złotym. Obecne organy są autorstwa Gintera Miklisa z Zabrza - po remoncie nadal są używane. Podczas II wojny światowej Niemcy wywieźli dzwony i część wyposażenia. W XVIII wieku przebudowano wieżę i powiększono okna.