Zdalny odczyt licznika jako narzędzie nowoczesnej kontroli mediów w Twojej firmie

Zdalny odczyt licznika - jak działa?

Czym jest zdalny odczyt licznika? Mówiąc najoględniej jest to przekazanie stanu licznika bez udziału i obecności człowieka w miejscu, w którym licznik się znajduje do sytemu teleinformatycznego, który zajmuje się gromadzeniem i przetwarzaniem danych z powiązanych z nim liczników i najczęściej także rozliczaniem odbiorców za zużyte media.

Nowoczesny, inteligentny licznik to urządzenie elektroniczne zapewniające odczyt zdalny licznika. Każde takie urządzenie dysponuje pamięcią nieulotną zwaną też rejestrem, w której co jakiś, ściśle określony, interwał czasowy zapisuje swój bieżący stan wraz z datą i godziną. oraz zapamiętuje poprzednie wskazania. Dane te są zapisywane sekwencyjnie, co oznacza, że na szczycie rejestru znajdują się dane ostatniego zapisu, a po nim wcześniejsze zapisy. Kluczowym elementem licznika ze zdalnym odczytem jest interfejs do komunikacji z telemetrycznym systemem nadzorującym. Na żądanie systemu licznik przesyła przez interfejs zgromadzone w rejestrze dane w ściśle określonej kolejności. System gromadzi i przetwarza dane z całej sieci obejmującej często setki, a nawet tysiące liczników bez udziału człowieka.

Systemy do monitorowania zużycia wody, gazu, ciepła i energii elektrycznej w czasie rzeczywistym wykorzystują wiele nowoczesnych technologii. Liczniki zapewniające zdalny odczyt danych są produkowane przez wiele firm i każda z nich preferuje różne rozwiązania techniczne związane z transmisją danych. Znakomita większość liczników komunikuje się przez port szeregowy RS232, ale częstym rozwiązaniem jest wyposażanie licznika w kilka interfejsów wykorzystujących takie technologie, jak Modbus, M-Bus, USB, Ethernet, Bluetooth, czy Wi-Fi. Ostatnio coraz popularniejsze są liczniki wykorzystujące transmisję bezprzewodową GPRS. Dzięki transmisji bezprzewodowej unika się budowy sieci przewodowej lub znacznie redukuje liczbę połączeń za pomocą przewodów. Transmisja przewodowa wymaga stosowania konwerterów w celu dopasowania różnych standardów transmisji oraz koncentratorów i modułów wejścia-wyjścia niezbędnych do zapewnienia niczym niezakłóconej, prawidłowej transmisji danych.

Zdalny odczyt licznika - możliwości

Nowoczesne liczniki do zdalnego odczytu tzw. smart liczniki oferują szeroki zakres możliwości zarówno w możliwości i zakresie przesyłanych danych, jak i rodzajach transmisji danych. Liczniki są urządzeniami elektronicznymi, które mierzą przepływ wody, gazu, ciepła lub prądu i na ich podstawie zliczają impulsy, przeliczane na odpowiednie jednostki. Co pewien czas wartość licznika jest zapisywana w rejestrze. Na żądanie systemu nadzorującego wysyłają za pośrednictwem interfejsu paczki danych zawierające identyfikator urządzenia (najczęściej numer seryjny), datę i godzinę pomiaru oraz stan licznika. Paczka danych może zawierać jeden taki rekord lub kilka, czy kilkanaście rekordów w zależności od częstotliwości żądania odczytu. W przypadku dwukierunkowych liczników energii elektrycznej wysyłane są analogiczne wartości odpowiadające energii wytworzonej. Niektóre liczniki dostarczają znacznie więcej informacji np. zużycie chwilowe między poszczególnymi pomiarami, czy szczytowe określające maksymalne zużycie w danym interwale czasowym, itp. Przesyłanie danych pomiędzy licznikiem a systemem nadzoru odbywa się za pośrednictwem właściwej dla danego systemu infrastruktury np. sieć bezprzewodowa, magistrala M-Bus lub sieci mieszane wykorzystujące porty RS232 do transmisji miedzy licznikami i koncentratorami, M-Bus lub GPRS na znaczne odległości. W zależności od zastosowanych rozwiązań dane mogą być przesyłane do dostawcy, do systemów zarządzania w firmie, czy wreszcie do obiorców umożliwiając im wgląd w bieżące zużycie, rachunki i rozliczenia.

Korzyści zdalnego odczytu licznika dla zarządzania przedsiębiorstwem

Główne zalety systemów monitorowania wykorzystujących liczniki zdalnego odczytu to precyzja monitorowania i zarządzania kosztami mediów. Odczyt liczników następuje w czasie rzeczywistym, a nie jak w przypadku starszych liczników raz w miesiącu. Dzięki temu możemy na bieżąco analizować zapotrzebowanie na wodę, ciepło, czy gaz i odpowiednio sterować podażą optymalizując koszty wytwarzania lub przekierowując media z obszarów o mniejszym zapotrzebowaniu do tych, które w danym momencie zużywają ich więcej. Na podstawie zużycia mediów w zależności od pory dnia, pogody, czy pory roku można opracowywać prognozy zapotrzebowania w celu efektywniejszego wykorzystania zasobów. Ciągła analiza wskazań liczników pozwala wykryć anomalie w zużyciu mediów, co może oznaczać awarię. Szybkie wykrycie i zlokalizowanie awarii wpływa na szybkość ich usuwania i minimalizację skutków.

Szczególnie istotne znaczenie ma zastosowanie liczników zdalnego odczytu w energetyce, gdzie coraz większe znaczenie ma produkcja energii ze źródeł odnawialnych. Energia elektryczna wytwarzana przez instalacje fotowoltaiczne istotnie wpływa na bilans energetyczny. Prosumenci są nie tylko odbiorcami, ale także dostawcami energii elektrycznej, a prawidłowe ich rozliczenie bez dwukierunkowych liczników zdalnego odczytu jest praktycznie niemożliwe. Podobnie jak zapewnienie efektywności energetycznej i optymalne wykorzystanie zasobów.

Inne korzyści to ograniczenie kosztów obsługi, zmniejszenie liczby personelu, poprawa bezpieczeństwa i niezawodności.

Wdrożenie systemu zdalnego odczytu licznika w praktyce

Wdrożenie systemu zdalnego odczytu wiąże się z kilkoma podstawowymi krokami.

Pierwszym, dość istotnym etapem wdrożenia jest integracja z istniejącymi systemami. Najlepszym rozwiązaniem jest wybór odpowiedniego integratora i dostawcy technologii. Filmy takie, jak Control Sp. z o.o. posiadające wieloletnie doświadczenie w integracji, projektowaniu i budowie systemów telemetrycznych z łatwością zaproponują najsensowniejsze rozwiązania. Jeśli w części instalacji są już stosowane liczniki zdalnego odczytu i firma wykorzystuje systemy telemetryczne może to determinować np. wybór rodzaju transmisji, wykorzystanie takich samych lub podobnych zapewniających kompatybilność modułów i oprogramowania. Jeśli system nadzoru będzie tworzony od zera dostawca technologii dopasuje rozwiązania odpowiednie dla wielkości i specyfiki sieci energetycznej, wodociągowej, ciepłowniczej, czy gazowej.

Nawet najprostszy system wymaga przeszkolonego do jego obsługi personelu. W zależności od posiadanych umiejętności i doświadczenia personelu integrator/dostawca technologii z pewnością wybierze odpowiednie urządzenia i oprogramowanie, których obsługa będzie bazowała na umiejętnościach pracowników, aby szkolenie było jak najkrótsze, a jednocześnie zapewniło sprawne przejście do nowych wymagań sprzętowych i oprogramowania.